Pod koniec czerwca 2023 roku zakończyła się sprawa naszych Klientów w sprawie kredytu frankowego od Raiffeisen Bank International AG. Sąd Okręgowy w Warszawie wydał pozytywne rozstrzygnięcie. W ten sposób kredytobiorcy zyskali spokój i zwrot nienależnie pobranych rat. Poznaj szczegóły dotyczące podstaw orzeczenia.
W 2008 roku powodowie postanowili zaciągnąć kredyt hipoteczny na wykończenie domu jednorodzinnego, który został wybudowany na należącej do nich działce. Wszystko dlatego, że małżonkowie nie dysponowali środkami pieniężnymi, które pozwoliłyby im zakończyć proces inwestycyjny związany z budową domu systemem gospodarczym.
Nasi Klienci chcieli uzyskać kredyt w złotówkach, ponieważ uzyskiwali dochody w PLN, a dodatkowo zapłata za poszczególne materiały budowlane i wykonane usługi miała być realizowana w walucie polskiej.
Przedstawiciel banku zaproponował klientom kredyt indeksowany kursem franka szwajcarskiego. Wskazał przy tym, że wybierając ten produkt, otrzymają lepsze warunki kredytowania oraz szybciej uzyskają pieniądze. Zaznaczył też, że kredyt indeksowany jest tańszy w porównaniu do kredytu złotowego. Dodał, że 90% klientów banku decyduje się na kredyt indeksowany kursem waluty obcej i że nie ma lepszego produktu na rynku.
Powodowie byli przekonani, że frank szwajcarski jest stabilną walutą i nie podejrzewali, że ryzyko wzrostu kursu waluty jest nieograniczone. Pracownik banku zapewniał, że frank szwajcarski jest najbardziej stabilną walutą.
W banku odbyło się jedno spotkanie z klientem przed podpisaniem dokumentu umowy. Powódka nie uczestniczyła w tym spotkaniu. Stawiła się w banku dopiero na podpisanie umowy. Powód dopytywał, czy może negocjować jakiekolwiek zapisy znajdujące się w umowie. W odpowiedzi usłyszał, że nie ma możliwości negocjacji, ponieważ otrzymał bardzo dobre warunki kredytowania.
Nikt z pracowników banku – ani na pierwszym, ani na drugim spotkaniu – nie wyjaśnił klientom, na czym polega mechanizm indeksacji i jak ustalane są kursy waluty w wewnętrznych tabelach banku. Nie wyjaśniono także, czym jest spread i nie poinformowano, że wzrost kursu waluty wpłynie na saldo kredytu.
Nasi Klienci nie mieli wcześniej do czynienia z produktem bankowym powiązanym z walutą obcą. Z tego powodu zwrócili się do nas z prośbą o ocenę umowy. Ze względu na występowanie w niej klauzul noszących znamiona abuzywności skierowaliśmy pozew do sądu przeciwko bankowi.
Po rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Warszawie Wydział II Cywilny w składzie, którego przewodniczącą była sędzia (del.) Anna Bonkowska-Kubek, wydał orzeczenie kończące.
Wyrokiem z dnia 28 czerwca 2023 roku, sygn. akt II C 3721/20, ustalił, że umowa o kredyt hipoteczny zawarta w dniu 3 lipca 2008 roku w Bydgoszczy pomiędzy EFG Eurobank Ergasias S.A (obecnie Raiffeisen Bank International AG w Wiedniu) a powodami jest nieważna.
Z tego powodu zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 76 542,56 złote oraz 19 147,24 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Ustalił też, że powodowie ulegli tylko co do nieznacznej części swoich żądań, więc pozwany powinien ponieść 100% kosztów procesu i kosztów sądowych. Szczegółowe wyliczenie tych kosztów pozostawił referendarzowi sądowemu.
W uzasadnieniu wyroku sąd wskazał, że z ustalonego stanu faktycznego wynika, że powodowie nie uzgodnili indywidualnie z poprzednikiem prawnym pozwanego jakichkolwiek postanowień umowy, a w szczególności tych będących przedmiotem sporu w sprawie frankowej.
Powód dopytywał o możliwość negocjowania warunków umowy, jednak pracownik banku informował go, że nie ma takiej możliwości. Indywidualne uzgodnienie postanowienia oznacza rzeczywisty i aktywny wpływ konsumenta na daną część umowy, a nie tylko jego bierną akceptację.
Jako godzące w interesy powodów należy ocenić odwołanie do tabeli obowiązującej u pozwanego. Umowa nie wskazuje bowiem, jakiego rodzaju to tabela. Nie określa też sposobu ustalania kursu waluty ani nie zawiera uprawnienia kredytobiorców do uczestnictwa, w szczególności na zasadach równości, w każdorazowym ustalaniu kursu, w tym wypadku franka szwajcarskiego.
W niniejszej sprawie bank nie miał wyznaczonych kontraktowo żadnych ram i odniesień przy ustalaniu kursu waluty, posiadając w tym zakresie pełną dowolność. Na mocy powyższych postanowień mógł jednostronnie i arbitralnie modyfikować wskaźnik, według którego obliczana jest wysokość zobowiązania kredytobiorców i tak wpływać na wysokość ich świadczenia.
Z tych względów zasadne okazało się ustalenie nieważności umowy.
