Sąd Najwyższy po raz kolejny zajmował się sprawą, w której spór dotyczył umowy kredytowej w CHF. Tym razem pod jego rozwagę był brany kredyt denominowany i ta okoliczność jest tutaj najbardziej istotna, gdyż jest to pierwsze tego rodzaju rozstrzygnięcie wydane przez SN.
Jak dotychczas Sąd Najwyższy wydawał wyroki bezpośrednio dotykające problematyki kredytów indeksowanych. W związku z tym jego stanowisko w sprawie drugiej grupy kredytów wyrażonych w frankach szwajcarskich od dawna było bardzo wyczekiwane.
SN w swym rozstrzygnięciu uznał, iż z umowy kredytowej należy usunąć klauzulę walutową, przy jednoczesnym pozostawieniu w mocy pozostałej jej części. Zatem Sąd zadecydował o jej odfrankowieniu. Jego zdaniem po wyeliminowaniu klauzuli waloryzacyjne umowa może dalej funkcjonować w obrocie prawnym. Oceny tej dokonał zgodnie ze wskazaniami TSUE wyrażonym w wyroku z 3 października 2019 r. w sprawie Dziubak.
Orzeczenie to oczywiście zalicza się do korzystnych dla frankowiczów. Jednakże w miejscu tym trzeba wspomnieć o nieco dyskusyjnej jego treści.
Celem wyjaśnienia warto przeanalizować kolejne etapy przedmiotowego postępowania. W niniejszej sprawie bank pozwał kredytobiorcę, który zaprzestał spłaty rat. Zarówno sąd pierwszej jak i drugiej instancji oddalił powództwo uznając umowę za nieważną. Sąd Okręgowy, a za nim Sąd Apelacyjny, stwierdził, iż umowa kredytowa zawiera postanowienia abuzywne, które należy wyeliminować. W konsekwencji umowę kredytową w CHF należało uznać za nieważną. Skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego złożył bank.
Sąd Najwyższy podzielił stanowisko SO oraz SA uznające postanowienia waloryzacyjne za nieważne. W dalszej jednak części wyraził odrębne stanowisko. Zdaniem SN po wyeliminowaniu postanowień niedozwolonych umowa kredytowa może nadal funkcjonować.
Dysonans dotyczy oczywiście oceny skutków usunięcia z umowy o kredyt denominowany postanowień abuzywnych. Dotychczas można była wskazać na pogląd dominujący mówiący, iż następstwem takiej czynności winno być unieważnienie umowy kredytowej wyrażonej w walucie obcej (franku szwajcarskim). Zadaniem wielu ekspertów, ten kierunek orzeczniczy został również wytyczony przez wyrok Trybunały Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 3 października br. Jak pokazało najnowsze orzeczenie Sądu Najwyższego wiele elementów spraw frankowych nadal pozostaje nieoczywiste. Sądy już teraz w większości zgadzają się z argumentacją zgłaszaną przez kredytobiorców. Nie można jednak w tym momencie w sposób jednoznaczny rozstrzygnąć czy sprawach frankowych umowy kredytowe będą unieważniane czy też sądy będą decydować o ich odfrankowieniu.
