Instytucje finansowe chętnie proponują frankowiczom polubowne zakończenie sporu. Mimo że opłacalność takiego rozwiązania jest z punktu widzenia kredytobiorców wątpliwa, to część z nich decyduje się na taki krok. W tym przypadku nie można zapomnieć o formalnościach. Sprawdź, czy trzeba płacić podatek od ugody z bankiem.
Mimo że zawarcie ugody z bankiem wiąże się ze znacznie niższymi korzyściami niż ustalenie nieważności umowy, to zwłaszcza w początkowym etapie sporów frankowych niektórzy kredytobiorcy zdecydowali się na taki krok. Duża zasługa w tym banków, które przekonywały – i cały czas przekonują – o wysokiej opłacalności takiego rozwiązania. Mało który z frankowiczów podpisujących ugodę rozważał jednak kwestię jej opodatkowania.
Warunki polubownego zakończenia sporu różnią się pomiędzy poszczególnymi instytucjami, ale za każdym razem obejmują umorzenie części długu i tym samym obniżenie kwoty należnej do spłaty. Korzyść, która z tego wynika, stanowi przychód kredytobiorcy i z tego powodu podlega opodatkowaniu podatkiem PIT. Bank powinien więc wystawić roczną informację PIT-11 na rzecz frankowicza, a ten – rozliczyć podatek.
Dobrą informacją dla frankowiczów, którzy zdecydowali się podpisać ugodę zaoferowaną przez bank, jest fakt, że niektórzy kredytobiorcy mogą w takiej sytuacji skorzystać ze zwolnienia.
Podatku od ugody z bankiem nie zapłacą frankowicze, którzy są osobami fizycznymi i zaciągnęli finansowanie na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Jeśli umowa kredytu została podpisana tylko częściowo w tym celu, dla pozostałej części umorzenia trzeba będzie opłacić podatek.
Zwolnienie zostało wprowadzone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 roku w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Pierwotnie jego przepisy miały obowiązywać do końca 2023 roku, ale zostały przedłużone również na 2024 rok. Ze zwolnienia skorzystają także osoby, które zawarły umowę przed terminem wejścia w życie rozporządzenia, ponieważ zawarte w nim regulacje mają charakter retroaktywny.
Warto pamiętać, że podatek od ugody z bankiem będą musiały zapłacić osoby, które nie spełnią warunków skorzystania z ulgi. Może tu chodzić m.in. o frankowiczów, którzy skorzystali już wcześniej ze zwolnienia czy kupili nieruchomość w celu jej wynajmowania. Wysokość podatku zależy przede wszystkim od dochodów kredytobiorcy.
Jak widać spora część frankowiczów może skorzystać ze zwolnienia z podatku od umorzenia w związku z zawarciem ugody. Osobną kwestią jest jednak opłacalność takiego rozwiązania.
Banki przedstawiają frankowiczom propozycje polubownego rozwiązania sporu, ponieważ chcą w ten sposób uniknąć długiego i kosztownego procesu sądowego. Z ich punktu widzenia to wyjście niezwykle korzystne, ponieważ aktualnie nie ma w nim mowy o unieważnieniu zobowiązania. Po podpisaniu ugody kredyt będzie dalej obowiązywał, więc kredytobiorca będzie musiał spłacić do końca raty. Korzyści dla frankowicza z tytułu różnicy powstałej po przeliczeniu na złotówki są z kolei znacznie niższe niż w przypadku zwrotu, jaki byłby należny w razie ustalenia nieważności umowy.
Z punktu widzenia frankowiczów nie da się z kolei wskazać wiele korzyści z zawarcia ugody. Niektórzy przedstawiciele banków zwracają uwagę na krótki czas, jaki jest potrzebny do dopełnienia formalności w tym zakresie. O ile rzeczywiście rozwiązanie wydaje się najmniej skomplikowane, to trzeba pamiętać, że zapewnia tylko część korzyści, jakie wiążą się z ustaleniem nieważności umowy i zamyka drogę do skierowania sprawy do sądu w przyszłości. Postępowania sądowe w sprawach frankowych są z kolei przeprowadzane coraz szybciej, więc również w tym przypadku istnieją spore szanse na sprawne zakończenie.
Podatek od ugody z bankiem jest należny od kwoty umorzenia w związku z ugodą, o ile kredytobiorca nie korzysta ze zwolnienia. W tym kontekście bardzo ważne jest ustalenie, czy do zapłaty podatku dochodowego są zobowiązani również ci frankowicze, którzy wybrali wkroczenie na drogę sądową.
Na szczęście ze zwolnienia z podatku mogą skorzystać także kredytobiorcy, którzy na mocy orzeczenia ustalającego nieważność umowy otrzymali od banku zwrot nienależnie pobranych kwot. W rozumieniu Ministerstwa Finansów taki przypadek jest bowiem sytuacją, w której nie dochodzi do powstania dodatkowej korzyści finansowej.
Na mocy wyroku ustalającego nieważność kredytu strony rozliczają się wzajemnie, więc kredytobiorca otrzymuje w praktyce zwrot środków, które wpłacił do banku w wykonaniu nieistniejącego zobowiązania. Tym samym nie musi martwić się ani o deklarację PIT-11 ani o opłacanie podatku od zasądzonych kwot.
Podpisanie ugody z bankiem zapewnia przeliczenie kredytu na złotówki. Jednocześnie umowa będzie dalej wykonywana, ponieważ instytucje finansowe nie uznają podstaw do jej unieważnienia. Z tego powodu po przyjęciu propozycji ugodowej będziesz wciąż spłacać swoje raty.
Jedynym sposobem na całkowite uwolnienie się od zobowiązania jest uzyskanie wyroku ustalającego nieważność umowy. W tym celu trzeba wszcząć postępowanie sądowe i wykazać, że w umowie znajdują się klauzule abuzywne, które podlegają usunięciu i nie da się ich zastąpić. Jeśli to się uda, umowa będzie traktowana jakby nigdy nie istniała. Bank będzie zobowiązany do zwrotu wszystkich uzyskanych od frankowicza kwot, w tym odsetek i opłat dodatkowych. Kredytobiorca odda z kolei tylko kwotę wypłaconego kapitału kredytu. Nie będzie się też musiał martwić o dalszą spłatę, ponieważ umowa nie będzie dłużej wiążąca.
W tych okolicznościach podpisanie ugody z bankiem wydaje się najmniej opłacalnym rozwiązaniem. To frankowicze są zdecydowaną górą w procesach sądowych, a swoje szanse na korzystne rozstrzygnięcie możesz dodatkowo zwiększyć, korzystając z profesjonalnej pomocy. Stroną, której zależy na podpisywaniu ugód, są banki. Z tego powodu przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji w sprawie propozycji polubownego zakończenia sporu dokładnie przeanalizuj jej opłacalność i porównaj z innymi dostępnymi możliwościami działania.
